ART

KNOSSOS

Around 3000 B.C., important cultural centers began to emerge in the Aegean Sea basin: Crete (the Minoan culture) and Mycenae on the Peloponnesian Peninsula. The Minoan culture developed alongside the civilizations of Egypt and Mesopotamia but distinguished itself by its greater humanism. It was mentioned by Homer, Plato, and Aristotle, yet it remained largely unknown for centuries until the great excavations of the 19th century revealed its richness and details.

***

3000 lat p.n.e. w basenie Morza Egejskiego zaczynają rozwijać się ważne ośrodki kultury:
Kreta (kultura minojska) i Mykeny na półwyspie peloponeskim. Kultura minojska rozwijała się równolegle z cywilizacjami Egiptu i Mezopotamii, wyróżniając się jednak większym humanitaryzmem. Wspominali o niej Homer, Platon i Arystoteles, ale przez wieki pozostawała w dużej mierze nieznana, aż do wielkich wykopalisk XIX wieku, które ujawniły jej bogactwo i szczegóły.

From the 20th century BCE, the Minoan culture experienced dynamic growth. The Minoans dominated the Mediterranean, establishing extensive trade connections with other civilizations. The Minoan culture is associated with a distinctive architectural style, characterized by complex, labyrinthine structures of multi-story buildings centered around a central courtyard. Minoan cities did not have defensive walls, with earthquakes posing the greatest threat to them.

***

Od XX wieku p.n.e. kultura minojska przeżywała dynamiczny rozwój. Minojczycy zdominowali Morze Śródziemne, nawiązując szerokie kontakty handlowe z innymi cywilizacjami. Z kulturą minojską związany jest charakterystyczny styl architektoniczny, charakteryzujący się skomplikowaną, labiryntową strukturą wielopiętrowych budynków, skupionych wokół centralnego dziedzińca. Miasta minojskie nie miały murów obronnych, a największym zagrożeniem dla nich były trzęsienia ziemi.

Palace of Knossos in Crete – reconstruction / Pałac w Knossos na Krecie – rekonstrukcja
By Mmoyaq – Own work, CC BY-SA 3.0, Link

Five kilometers south of the center of Knossos lies the largest palace of Minoan culture. Around 1700 BCE, it was destroyed by an earthquake, but it was rebuilt, becoming even more impressive and grand. The palace reportedly covered an area of 22,000 square meters and had around 1,200 rooms. Around 1450 BCE, the palace was destroyed again, this time by massive waves caused by the eruption of the volcano on Santorini. During this time, the Achaeans invaded Crete and took control of the palace for a period. However, due to conflicts between the Cretan Achaeans and those from the mainland, the palace gradually fell into ruin and was eventually abandoned.

***

Pięć kilometrów na południe od centrum Knossos znajduje się największy pałac kultury minojskiej. Około 1700 roku p.n.e. został on zniszczony przez trzęsienie ziemi, ale został odbudowany, stając się jeszcze bardziej imponującym i okazałym. Pałac zajmował podobno powierzchnię 22 tysięcy metrów kwadratowych i liczył około 1200 komnat. Około 1450 roku p.n.e. pałac ponownie został zniszczony, tym razem przez olbrzymie fale spowodowane erupcją wulkanu na Santorini. W tym czasie na Kretę wtargnęli Achajowie, którzy przejęli pałac na pewien okres. Jednak w wyniku konfliktów między Achajami z Krety a Achajami z kontynentu, pałac stopniowo popadał w ruinę, aż w końcu został całkowicie opuszczony.

The city of Knossos remained functional until Roman and Byzantine times, maintaining its significant role for many centuries. It was not until the 9th century AD that it was finally destroyed. In 1900, the English archaeologist Arthur Evans began systematic excavations at Knossos. The uncovered ruins are fragments of the palace that was rebuilt after the earthquake around 1700 BCE, revealing the wealth and development of Minoan culture.

***

Miasto Knossos funkcjonowało aż do czasów rzymskich i bizantyjskich, zachowując swoją znaczącą rolę przez wiele stuleci. Dopiero w IX wieku n.e. zostało ostatecznie zniszczone. W 1900 roku angielski archeolog Arthur Evans rozpoczął systematyczne wykopaliska w Knossos. Odkryte ruiny to fragmenty pałacu, który został odbudowany po trzęsieniu ziemi około 1700 roku p.n.e., ukazując bogactwo i rozwój minojskiej kultury.

The intricate layout of the palace at Knossos is linked to the myths of the labyrinth and the Minotaur. According to legend, King Minos of Crete kept for himself a beautiful bull that was meant to be sacrificed to Poseidon. In revenge, Poseidon made Minos’ wife, Pasiphae, fall in love with the bull, and from their union, the Minotaur was born – a creature with the body of a man and the head of a bull. Both Pasiphae and Minos were related to the gods: Minos was the son of Zeus, and Pasiphae was the daughter of Helios. To hide the terrifying Minotaur, Minos ordered the construction of a labyrinth beneath the palace. The architect of this labyrinth was Daedalus. The labyrinth was designed so that no one could escape it. Periodically, 7 girls and 7 boys were sent into the labyrinth to be devoured by the Minotaur. This cruel practice was finally ended by Theseus, who killed the Minotaur. He was able to do so with the help of Minos’ daughter, Ariadne, who gave him a thread that he used to find his way out. The existence of a bull cult on Crete has been confirmed.

***

Skomplikowany plan pałacu w Knossos łączy się z mitami o labiryncie i Minotaurze. Legenda mówi, że władca Krety, Minos, zamiast złożyć w ofierze Posejdonowi pięknego byka, postanowił go zatrzymać. Rozgniewany Posejdon, w ramach zemsty, sprawił, że żona Minosa, Pazyfae, zakochała się w byku, a ze związku z nim urodziła Minotaura – potwora o ciele człowieka i głowie byka. Zarówno Pazyfae, jak i Minos, byli spokrewnieni z bogami: ojcem Minosa był Zeus, a ojcem Pazyfae – Helios. Aby ukryć przerażającego Minotaura, Minos nakazał zbudować labirynt w podziemiach pałacu. Budowniczym tego labiryntu był Dedal. Labirynt był tak zaprojektowany, że nikt nie mógł się z niego wydostać. Co pewien czas wysyłano tam 7 dziewcząt i 7 młodzieńców na pożarcie przez Minotaura. Dopiero Tezeusz zdołał zakończyć ten okrutny zwyczaj, zabijając Minotaura. Udało mu się to dzięki pomocy córki Minosa, Ariadny, która dała mu nić, po której odnalazł drogę wyjścia. Na Krecie potwierdzono istnienie kultu byków.

Głowa byka z 1500 roku p.n.e. znaleziona w Knossos. Obecnie znajduje się w Muzeum Archeologicznym w Heraklionie.

The polychromies of the palace at Knossos, though heavily reconstructed, allow us to better understand the art of that period. The wall paintings clearly show the influence of Egyptian style, which played a significant role in shaping Minoan culture, as well as the later Greek culture. A characteristic feature of this style is the depiction of figures: the head in profile, the eye en face, the torso frontal, and the hips again in profile. This approach to representing the human form, typical of Egyptian art, found its way into Minoan art, indicating close contacts between these ancient civilizations.

***

Polichromie pałacu w Knossos, choć mocno zrekonstruowane, pozwalają nam lepiej zrozumieć sztukę tamtego okresu. Malowidła ścienne wyraźnie ukazują wpływy stylu egipskiego, który odegrał istotną rolę w kształtowaniu kultury minojskiej, a także późniejszej greckiej. Charakterystyczne dla tego stylu jest przedstawienie postaci: głowa z profilu, oko en face, korpus frontalnie, a biodra ponownie z profilu. Takie podejście do ukazywania ludzkiej sylwetki, typowe dla sztuki egipskiej, przeniknęło do sztuki minojskiej, świadcząc o bliskich kontaktach między tymi starożytnymi cywilizacjami.